خلف وعده باب
بعد از واقعه اجتماع عامّه ناس در مسجدوکیل شیراز و احضار حضرت باب در مسجد و شنیدن خطابه آن حضرت، چندی آن حضرت ازمعاشرت و رفت و آمد مردم در منزل حاج سید علی خال عزلت اختیار نموده و فقط باعائله ی مبارکه خود بسر می بردند، تا اوّلین عید نوروز بعد از اعلان امر حضرتش فرارسید.
روز نوروز سال ۱۲۲۴ شمسی مطابق بود با روزدهم ربیع الاوّل سال ١٢٦١ هجری، حضرت باب قبلاً در ضمن توقیعی به پیروان خویشفرموده بودند که پس از سفر مکّه، هیکل مبارک به عتبات تشریف خواهند برد. لذا جمعیاز مؤمنین در آن اقلیم منتظر ورود هیکل مبارک بودند.
مدّت قلیلی که از نوروز ۱۲۲۴ شمسی سپریشد، توقیعی از حضرت أعلی از طریق بصره برای أحبّائی که در عتبات منتظر بودند،رسید؛ وی در آنجا تصریح فرمودند که آمدن من به عتبات ممکن نیست و به أحباء فرمودندبروند در اصفهان بمانند تا تعلیمات لازمه به آنها برسد. از جمله فرمودند: اگرمصلحت شد شما را به شیراز خواهیم خواست و الّا در اصفهان بمانید تا ارادهء خداوندیبوقوع پیوندد.
وصول این توقیع منیع که امتحانی شدیدبرای اهل ایمان بود، اثرات عجیبی در مؤمنین ایجاد کرد. بعضی در این امتحان لغزیدندو گفتند: چطور شد که سید باب به وعدهء خود وفا نکرد؟ آیا این خلف وعده خود را همبه امر خدا می داند؟ عده‌ای از مؤمنین در این امتحان ثابت قدم ماندند و اطاعت أمرمولای خود را فرض و واجب شمرده گوش به اغراض متمرّدین ندادند و حسب الأمر مبارک بهطرف اصفهان عزیمت نمودند.
خلاصه اینکه ثابتین بر أمر مبارک، حسبالأمر حضرت باب از عتبات به اصفهان توجّه نمودند. چون به کنگاور رسیدند، جنابملّاحسین و برادر و همشیره زاده‌اش را در آنجا ملاقات کردند و خیلی از این ملاقاتخوشحال شدند. این سه نفر نیز به کربلا می رفتند که جزء منتظرین باشند و در کنگاورچون از أمر مبارک مطّلع شدند، با سایرین همراه و عازم اصفهان گردیدند. چون نزدیکاصفهان رسیدند، ملاحسین به اصحاب فرمود:
همه یک مرتبه با هم داخل شهر نشویدزیرا موجب خوف اهالی می گردد، هر چند نفر با هم از یک دروازه وارد شوید. پس ازورود به اصفهان، خبر ممنوع بودن حضرت أعلی از ملاقات مؤمنین و مشکلاتی که در شیرازبوقوع پیوسته بود، در اصفهان به اصحاب رسید. بنابراین رفتن آنها به شیراز ممکنبود بر شدّت بلیّات بیفزاید؛ لکن ملاحسین به این اخبار اعتنائی نکرده عازم شیرازشد.
وی مقصود خود را با چند نفر از همراهاندر میان نهاد و سپس عبا و عمامه را بیرون آورده و مثل افراد ایل هزارهء خراسانجبّه و کلاه پوشیده و به جانب مدینهء مولای محبوب خویش روانه گشت. هر که او را میدید خیال می کرد از ایل هزاره و مردم قوچان است. برادر و همشیره زاده‌اش نیز با اوهمراه بودند. جناب ملا حسین چون به دروازهء شهر نزدیک شد، شبانه برادرشان را بهشهر فرستادند تا به منزل جناب خال رفته و ورود او را به وسیلهء خال به حضور مبارکعرض کند.
روز دیگر به او خبر رسید که هنگام غروبآفتاب حاجی میرزا سیّد علی خال در خارج دروازه قرآن منتظر ملاقات او است. بابالباب در ساعت معین به آن نقطه شتافتند و با مصاحبت خال به منزل او رفتند. شب هاحضرت باب به منزل خال تشریف می آوردند و تا طلوع صبح باب الباب در خدمت حضرتش بسرمی بردند.
پس از مدّتی حضرت باب به عدّه ا‌ی ازاصحاب که در اصفهان منتظر دستور بودند، اجازه فرمودند که به تدریج عازم شیراز شوندو به آنها دستور فرمودند که نهایت حکمت را مراعات کرده از دروازهء شهر با هم واردنشوند. پس از ورود به شیراز در کاروانسراها دور از هم منزل کنند و به کاری مشغولشوند مبادا ورودشان جلب نظر اهالی کند و موانعی ایجاد گردد.
چون مردم مسلمان از ورود ملاحسین به شیرازمطّلع شدند، آشوب و غوغای جدیدی در شهر برپا شد. زیرا می دانستند که ملاحسین ازپیروان صمیمی سید باب است و می گفتند: این شخص بار دیگر به شیراز آمده تا بنیاناسلام را متزل سازد و شریعت مقدسه را از بنیان براندازد.
لذا از والی فارس خواستند تا آنان رااز شهر بیرون کند. از این جهت مشکلات بسیار ایجاد شد و کار بر حضرت باب به اندازه‌ایسخت گردید که به ملاحسین امر فرمودند از راه یزد به خراسان برود. سایر اصحاب رانیز فرمودند که به اصفهان مراجعت نمایند.
دروازه قرآن در دوران قاجار
درباره این سایت